Op 18 augustus 2014 werd de stad opgeschrikt door de ijskoude liquidatie van een beruchte crimineel, waarbij gebruik gemaakt werd van automatische vuurwapens, waarschijnlijk de kalashnikov oftewel AK-47. Talloze kogels vlogen alle kanten op en boorden zich in de omliggende gebouwen, waaronder een crèche. Deze wapens zouden ook zijn gebruikt bij de moord op Gwenette Martha in Amstelveen in mei, en bij een schietpartij in december 2012 in de Staatsliedenbuurt, waarbij ook twee mannen werden gedood. Er verschenen ook berichten dat een politiewagen Martha
onder observatie had ten tijde van de liquidatie, maar niet geëquipeerd was om de achtervolging van de vluchtwagen in te zetten. Ook heeft de politie bij invallen in verschillende Amsterdamse woningen meerdere keren automatische wapens aangetroffen. Reagerend op de liquidatie van Gwenette Martha zei wapenexpert Ton Hartink tegen AT5 dat deze automatische wapens relatief makkelijk verkrijgbaar zijn. Op 20 augustus 2014 berichtten de media dat de Amsterdamse politie een nieuwe reeks liquidaties verwacht. Er wordt ook gezegd dat het een ‘geluk’ is dat nog geen omstanders zijn geraakt.
Gezien het vorenstaande heeft vragenstelster op 21 augustus 2014, namens de fractie van het CDA, op grond van artikel 45 van het Reglement van orde voor de raad van Amsterdam, de volgende schriftelijke vragen tot het college van burgemeester en wethouders gericht:
1.
Bij hoeveel incidenten in Amsterdam zijn de afgelopen vier jaar automatische wapens gebruikt? Hoe vaak zijn er in die periode automatische vuurwapens in beslag genomen? Hoe vaak zijn er mensen vervolgd en veroordeeld wegens het gebruik of bezit van dergelijke wapens? Is sprake van een toename vergeleken met vorige periodes? Bij hoeveel incidenten zijn deze wapens tevens tegen
agenten gericht en of afgevuurd?
Antwoord:
Het aantal incidenten waarbij gebruik is gemaakt van automatische vuurwapens wordt door de politie niet apart geregistreerd. Op basis van een analyse van de registraties met betrekking tot wapenincidenten, lijkt er sprake te zijn van een dalende trend van vuurwapengebruik in het algemeen. Er zijn recentelijk wel meerdere incidenten geweest waarbij automatische wapens zijn gebruikt in de
openbare ruimte. Dit heeft alles te maken met uitgevoerde gewelddadige liquidaties in de afgelopen periode.
Deze incidenten in de openbare ruimte, waarbij burgers ernstig gevaar lopen, is een zeer zorgelijke ontwikkeling. Om deze ontwikkeling tegen te gaan is justitie bezig met het tegenhouden, verstoren en opsporen van criminele groepen en wordt onderzoek gedaan naar nieuwe mogelijkheden om wapenbezit en gebruik te verminderen.
Ook voor het aantal incidenten waarbij automatische vuurwapens worden gebruikt tegen politiemedewerkers geldt dat deze niet apart worden geregistreerd. Gezien de recente ontwikkelingen is er wel sprake van een verhoogde kans dat de politie al dan niet in de openbare ruimte in aanraking komt met deze wapens. Denk bijvoorbeeld aan de overval op Brinks (2011) en de liquidaties in de
Staatsliedenbuurt (2012) waarbij gericht met wapens op de politie is geschoten.
Met betrekking tot het aantal in beslag genomen vuurwapens in de periode van januari 2010 tot september 2014 kan op basis van de registraties van de eenheid Amsterdam het volgende worden vermeld:
Het aantal mensen dat door het Openbaar Ministerie wegens het gebruik of bezit van automatische wapens wordt vervolgd en veroordeeld, wordt niet geregistreerd in de systemen aangezien het gebruik of bezit van automatische wapens – strafbaar gesteld in de Wet Wapens en Munitie - vaak samen gaan met andere strafbare feiten als moord, doodslag, handel in (hard) drugs of voorbereidingshandelingen daartoe. Om die reden kunnen de cijfers daaromtrent ook bij het Openbaar Ministerie niet uit de systemen worden gehaald.
2.
Klopt het dat het relatief eenvoudig is om in Amsterdam aan automatische vuurwapens te komen? Beschikt de politie over aanwijzingen dat dit eenvoudiger is geworden? Zo ja, hoe komt dat? Wordt er specifiek gekeken naar de herkomst van deze wapens, en wordt daarop doorgerechercheerd?
Antwoord:
Hoewel de beeldvorming wellicht anders is, is het in de beleving van de politie voor een “onbekende” niet eenvoudig om bij iemand aan te kloppen voor een vuurwapen. Desalniettemin herkent de politie het beeld dat het − mede door het wegvallen van de grenscontroles binnen EU en het wegvallen van de structuren van de voormalige Sovjet-Unie, Oost-Europa en de Balkan − makkelijker is om
automatische wapens te kopen. Als er een wapen wordt aangetroffen en er sprake is van een opsporingsindicatie, wordt er door de politie nader onderzoek verricht. Via InterPol wordt onder andere een onderzoek gedaan naar de herkomst van het wapen. Zo wordt getracht een duidelijk inzicht te krijgen in de periode tussen het moment dat het wapen is verdwenen op de zwarte markt en het moment dat de politie het wapen aantreft. Daarnaast worden de stromingen waarlangs is gehandeld in kaart gebracht.
3.
Politiemensen beschikken in de regel niet over dergelijke zware automatische vuurwapens of machinegeweren. In hoeverre is de politie toegerust om op te treden tegen criminelen met dergelijke wapens, als sprake is van een confrontatie? Is hiervoor een extra investering nodig?
Antwoord:
De standaarduitrusting van de politie voorziet niet in de bescherming tegen dergelijke automatische vuurwapens in geval van een confrontatie. Speciale eenheden van politie, zoals een arrestatieteam, zijn hiertoe wel uitgerust.
4.
Op welke manieren werkt de gemeente aan het terugdringen van de beschikbaarheid van specifiek automatische vuurwapens in de stad? Op welke manieren zou de gemeente de politie kunnen ondersteunen in de strijd tegen bezit en gebruik van automatische vuurwapens?
Antwoord:
Van de strafmaat voor verboden handel in (automatische) wapens gaat een belangrijk signaal richting illegale handel van verboden wapens. Naast een afschrikwekkende strafmaat, is van groot belang dat er snel wordt opgetreden en consequent wordt gestraft. Hier zetten alle betrokken partijen zich voor in.
De instrumenten die kunnen worden ingezet om het gebruik van vuurwapens te beïnvloeden, liggen hoofdzakelijk op het gebied van de bestrijding van wapenbezit. De (logische) vooronderstelling die van deze aanpak uitgaat is dat aan elke vorm van wapengeweld, bezit voorafgaat. Door het bezit te verminderen kan mogelijkerwijs ook het aantal maal dat de wapens worden gebruikt worden teruggebracht. Om het wapenbezit in Amsterdam tegen te gaan, heeft de burgemeester een aantal veiligheidsrisicogebieden aangewezen waar de politie wapencontroles kan houden.
2.
Klopt het dat het relatief eenvoudig is om in Amsterdam aan automatische vuurwapens te komen? Beschikt de politie over aanwijzingen dat dit eenvoudiger is geworden? Zo ja, hoe komt dat? Wordt er specifiek gekeken naar de herkomst van deze wapens, en wordt daarop doorgerechercheerd?
Antwoord:
Hoewel de beeldvorming wellicht anders is, is het in de beleving van de politie voor een “onbekende” niet eenvoudig om bij iemand aan te kloppen voor een vuurwapen. Desalniettemin herkent de politie het beeld dat het − mede door het wegvallen van de grenscontroles binnen EU en het wegvallen van de structuren van de voormalige Sovjet-Unie, Oost-Europa en de Balkan − makkelijker is om
automatische wapens te kopen. Als er een wapen wordt aangetroffen en er sprake is van een opsporingsindicatie, wordt er door de politie nader onderzoek verricht. Via InterPol wordt onder andere een onderzoek gedaan naar de herkomst van het wapen. Zo wordt getracht een duidelijk inzicht te krijgen in de periode tussen het moment dat het wapen is verdwenen op de zwarte markt en het moment dat de politie het wapen aantreft. Daarnaast worden de stromingen waarlangs is gehandeld in kaart gebracht.
3.
Politiemensen beschikken in de regel niet over dergelijke zware automatische vuurwapens of machinegeweren. In hoeverre is de politie toegerust om op te treden tegen criminelen met dergelijke wapens, als sprake is van een confrontatie? Is hiervoor een extra investering nodig?
Antwoord:
De standaarduitrusting van de politie voorziet niet in de bescherming tegen dergelijke automatische vuurwapens in geval van een confrontatie. Speciale eenheden van politie, zoals een arrestatieteam, zijn hiertoe wel uitgerust.
4.
Op welke manieren werkt de gemeente aan het terugdringen van de beschikbaarheid van specifiek automatische vuurwapens in de stad? Op welke manieren zou de gemeente de politie kunnen ondersteunen in de strijd tegen bezit en gebruik van automatische vuurwapens?
Antwoord:
Van de strafmaat voor verboden handel in (automatische) wapens gaat een belangrijk signaal richting illegale handel van verboden wapens. Naast een afschrikwekkende strafmaat, is van groot belang dat er snel wordt opgetreden en consequent wordt gestraft. Hier zetten alle betrokken partijen zich voor in.
De instrumenten die kunnen worden ingezet om het gebruik van vuurwapens te beïnvloeden, liggen hoofdzakelijk op het gebied van de bestrijding van wapenbezit. De (logische) vooronderstelling die van deze aanpak uitgaat is dat aan elke vorm van wapengeweld, bezit voorafgaat. Door het bezit te verminderen kan mogelijkerwijs ook het aantal maal dat de wapens worden gebruikt worden teruggebracht. Om het wapenbezit in Amsterdam tegen te gaan, heeft de burgemeester een aantal veiligheidsrisicogebieden aangewezen waar de politie wapencontroles kan houden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten